The Demopædia Encyclopedia on Population is under heavy modernization and maintenance. Outputs could look bizarre, sorry for the temporary inconvenience

Wielojęzyczny słownik demograficzny (Polski - pierwsze wydanie z 1966)

34

Z Demopædia
Skocz do: nawigacja, szukaj



retour à Strona główna | Przedmowa | Indeks
Rozdział | Wstęp | Pojęcia ogólne Indeks 1 | Opracowanie danych statystyki demograficznej indeks 2 | Rozmieszczenie i struktura ludności indeks 3 | Umieralność i chorobowość indeks 4 | Małżeństwa indeks 5 | Urodzenia indeks 6 | Ruch ludności i reprodukcja ludności indeks 7 | Migracje indeks 8 | Demografia ekonomiczna i społeczna indeks 9
Section | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 20 | 21 | 22 | 23 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 40 | 41 | 42 | 43 | 50 | 51 | 52 | 60 | 61 | 62 | 63 | 70 | 71 | 72 | 80 | 81 | 90 | 91 | 92 | 93

34

340

Dzieli się czasami ludność według języka1 albo narzecza2 lub dialektu2, który jest odmianą języka zasadniczego. Rozróżnia się niekiedy język ojczysty3, jakim dany człowiek najwcześniej nauczył się mówić i język faktyczny4, jakim zazwyczaj posługuje się. Rozróżnienie to eliminuje jednak tylko część trudności powstających przy klasyfikowaniu osób dwujęzycznych5 albo ogólniej wielojęzycznych5.

341

Statystyką wyznaniową1 nazywa się statystykę opartą na wyznaniu religijnym ludzi. W obrębie wielkich religii2 rozróżnia się zazwyczaj główne odłamy3 czy sekty5. Człowiek nie mający żadnego wyznania może się uznawać za niewierzącego6, bezwyznaniowego6 lub ateistę6.

342

Ludność klasyfikuje się także często według poziomu wykształcenia1. Analfabetą2 lub człowiekiem niepiśmiennym2 nazywa się człowieka, który nie umie ani czytać, ani pisać. Piśmienny3 jest człowiek, który umie czytać i pisać3. Półanalfabetą4 można by nazwać człowieka, który umie tylko czytać, nie umie natomiast pisać. Statystyka poziomu wykształcenia5 może przewidywać klasyfikację według czasu trwania nauki6. Można także klasyfikować na podstawie świadectw ukończenia szkół7, co zależy wtedy od organizacji szkolnictwa8 w danym kraju (por. 343).

343

Rozróżnia się na ogół trzy stopnie wykształcenia1, mianowicie w kolejności: wykształcenie pierwszego stopnia2 lub wykształcenie podstawowe2, wykształcenie drugiego stopnia3 lub wykształcenie średnie3, wykształcenie wyższe4. Różne kategorie szkół5 i ich nazwy zależą od organizacji szkolnictwa w poszczególnych krajach (por. 344). Trzy stopnie wykształcenia, o których była poprzednio mowa, otrzymuje się zazwyczaj w zakładach, które nazywają sią odpowiednio: szkołami podstawowymi6, szkołami średnimi7 i szkołami wyższymi8.

344

W Polsce na poziomie pierwszego stopnia istnieją szkoły podstawowe. Dla dzieci w wieku przedszkolnym prowadzone są przedszkola. Licea są szkołami na poziomie drugiego stopnia, podobnie jak technika zawodowe i szkoły zawodowe typu licealnego. Na poziomie trzeciego stopnia istnieją uniwersytety, wyższe szkoły techniczne, rolnicze, ekonomiczne, pedagogiczne, akademie medyczne, wyższe szkoły wychowania fizycznego i wyższe szkoły artystyczne.

  • 3. Ponadto istnieją szkoły drugiego stopnia kształcące robotników wykwalifikowanych.

345

Słowo klasa1 może oznaczać grupę uczniów2 pobierających naukę jednocześnie u tego samego lub tych samych nauczycieli3. Słowo klasa4 może oznaczać również izbę lekcyjną4, tzn. izbę przeznaczoną dla klasy w poprzednim znaczeniu (355-1). Używa się również słowa klasa5 na oznaczenie zespołu uczniów, którzy doszli do tego samego poziomu nauczania i którym są wykładane w ciągu roku szkolnego przedmioty odpowiadające poziomowi danego roku5 nauczania. Młodzież, która kształci się w szkole wyższej (343-8) nosi nazwę studenci6.

  • 2. Słowa uczeń używa się tylko w stosunku do dzieci pobierających naukę w zakresie szkoły podstawowej lub średniej.

346

Statystyka szkolna1 rozróżnia na ogół uczniów zapisanych2 i uczniów obecnych3 w określonych dniach, co pozwala badać frekwencję szkolną4. W niektórych krajach istnieje obowiązek szkolny dla dzieci w określonym wieku; wyrażenie wiek szkolny5 (por. 323-8) jest wtedy używane często równoznacznie z wiekiem obowiązku szkolnego6; rozpatruje się często liczby dzieci w wieku obowiązku szkolnego7.

  • 6. W Polsce w chwili obecnej wiek 7-14 lat.

* * *

retour à Strona główna | Przedmowa | Indeks
Rozdział | Wstęp | Pojęcia ogólne Indeks 1 | Opracowanie danych statystyki demograficznej indeks 2 | Rozmieszczenie i struktura ludności indeks 3 | Umieralność i chorobowość indeks 4 | Małżeństwa indeks 5 | Urodzenia indeks 6 | Ruch ludności i reprodukcja ludności indeks 7 | Migracje indeks 8 | Demografia ekonomiczna i społeczna indeks 9
Section | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 20 | 21 | 22 | 23 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 40 | 41 | 42 | 43 | 50 | 51 | 52 | 60 | 61 | 62 | 63 | 70 | 71 | 72 | 80 | 81 | 90 | 91 | 92 | 93