The Demopædia Encyclopedia on Population is under heavy modernization and maintenance. Outputs could look bizarre, sorry for the temporary inconvenience

Wielojęzyczny słownik demograficzny (Polski - pierwsze wydanie z 1966)

61

Z Demopædia
Skocz do: nawigacja, szukaj



retour à Strona główna | Przedmowa | Indeks
Rozdział | Wstęp | Pojęcia ogólne Indeks 1 | Opracowanie danych statystyki demograficznej indeks 2 | Rozmieszczenie i struktura ludności indeks 3 | Umieralność i chorobowość indeks 4 | Małżeństwa indeks 5 | Urodzenia indeks 6 | Ruch ludności i reprodukcja ludności indeks 7 | Migracje indeks 8 | Demografia ekonomiczna i społeczna indeks 9
Section | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 20 | 21 | 22 | 23 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 40 | 41 | 42 | 43 | 50 | 51 | 52 | 60 | 61 | 62 | 63 | 70 | 71 | 72 | 80 | 81 | 90 | 91 | 92 | 93

61

610

Urodzenia klasyfikuje się czasem według ich prawowitości1 albo legalności1. Na ogół klasyfikacja zależy od stanu cywilnego matki w chwili poczęcia lub w chwili porodu. Ściśle mówiąc, dziecko małżeńskie2 lub dziecko ślubne2 można zdefiniować jako dziecko, którego ojciec i matka byli małżeństwem w chwili poczęcia, a urodzenie małżeńskie3 jako urodzenie takiego dziecka; w przeciwnym przypadku dziecko względnie urodzenie jest pozamałźeńskie4 lub nieślubne4. Na ogół jednak uważa się za małżeńskie także dzieci, które są owocem poczęcia przedślubnego5 (tzn. takiego, które miało miejsce przed zawarciem małżeństwa), jeżeli tylko ich rodzice są zaślubieni w chwili urodzenia dziecka. Dziecko pozamałżeńskie6, zwane czasem dzieckiem naturalnym6, może być uznane7 przez jedno lub drugie z jego rodziców albo przez oboje. Dziecko ulegalizowane8 to dziecko naturalne, które dzięki zawarciu związku małżeńskiego przez jego rodziców nabyło niektórych lub wszystkich praw dzieci ślubnych.

  • 6. Zgodnie z prawodawstwem niektórych krajów dziecko jest pozamałżeńskie, gdy pochodzi ze stosunku kazirodczego lub stosunku pozamałżeńskiego, tzn. stosunku kobiety zamężnej z mężczyzną, nie będącym jej mężem; urodzenia takie jednak nie zawsze rejestruje się jako pozamałżeńskie.

611

Urodzenia klasyfikuje się także według kolejności urodzenia1, np. na urodzenia pierwsze, drugie itd. Kolejność urodzeń można ustalać na podstawie tylko urodzeń z małżeństwa istniejącego2 lub też na podstawie wszystkich poprzednich urodzeń z tej samej matki3. Kolejność urodzeń opiera się zazwyczaj tylko na urodzeniach żywych, czasem jednak uwzględnia się także zgony płodów (410-6*). Klasyfikacja według kolejności porodów4 odbywa się podobnie jak dla urodzeń, przy czym uwzględnia się wszystkie ciąże, które trwały co najmniej od 20 do 28 tygodni, przyjmując porody wielorakie za jedno poczęcie. Klasyfikacja według kolejności ciąży5 opiera się na liczeniu wszystkich ciąży. Kobiety klasyfikuje się według liczby porodów6 zazwyczaj na podstawie liczby dzieci żywo urodzonych. W literaturze biologicznej kobieta nazywa się pierworódką7 przy pierwszym porodzie, a wieloródką8 przy dalszych porodach/Kobieta, która nie miała żadnego porodu, nazywa się nieródką9.

612

Żeby badać rozkład urodzeń w czasie1 w okresie trwania małżeństwa (501-2), rozpatruje się następujące odstępy czasu związane z porodami2: odstęp oddzielający pierwsze urodzenie ślubne (610-3) od chwili zawarcia małżeństwa3 (501-4), odstęp każdego dalszego urodzenia od poprzedniego4 oraz odstęp n-tego urodzenia od chwili zawarcia mał-ieństwa5. Czasami używa się wyrażenia rozmieszczenie urodzeń6 jako równoznacznego z rozkładem urodzeń w czasie; niektórzy demografowie ograniczają jednak jego użycie do świadomego usiłowania zmierzającego do planowania i regulowania urodzeń w czasie. Odstęp między ciążami7 to odstęp czasu od końca jednej ciąży do początku następnej; pojęcie to jest użyteczne przy obliczaniu czasu wystawienia na ryzyko poczęcia. Z tego okresu odlicza sią czasem połóg (603-6).

* * *

retour à Strona główna | Przedmowa | Indeks
Rozdział | Wstęp | Pojęcia ogólne Indeks 1 | Opracowanie danych statystyki demograficznej indeks 2 | Rozmieszczenie i struktura ludności indeks 3 | Umieralność i chorobowość indeks 4 | Małżeństwa indeks 5 | Urodzenia indeks 6 | Ruch ludności i reprodukcja ludności indeks 7 | Migracje indeks 8 | Demografia ekonomiczna i społeczna indeks 9
Section | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 20 | 21 | 22 | 23 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 40 | 41 | 42 | 43 | 50 | 51 | 52 | 60 | 61 | 62 | 63 | 70 | 71 | 72 | 80 | 81 | 90 | 91 | 92 | 93