The Demopædia Encyclopedia on Population is under heavy modernization and maintenance. Outputs could look bizarre, sorry for the temporary inconvenience

Wielojęzyczny słownik demograficzny (Polski - pierwsze wydanie z 1966)

71

Z Demopædia
Skocz do: nawigacja, szukaj



retour à Strona główna | Przedmowa | Indeks
Rozdział | Wstęp | Pojęcia ogólne Indeks 1 | Opracowanie danych statystyki demograficznej indeks 2 | Rozmieszczenie i struktura ludności indeks 3 | Umieralność i chorobowość indeks 4 | Małżeństwa indeks 5 | Urodzenia indeks 6 | Ruch ludności i reprodukcja ludności indeks 7 | Migracje indeks 8 | Demografia ekonomiczna i społeczna indeks 9
Section | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 20 | 21 | 22 | 23 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 40 | 41 | 42 | 43 | 50 | 51 | 52 | 60 | 61 | 62 | 63 | 70 | 71 | 72 | 80 | 81 | 90 | 91 | 92 | 93

71

710

Teoria reprodukcji ludności1 dotyczy procesu odnowy generacji (por. 116), w obrębie ludności rozważanej jako zbiorowość ulegającą odnowie2, w matematycznym znaczeniu tego słowa. Mówi się o reprodukcji brutto3, gdy pomija się zgony w wieku niższym od górnej granicy okresu rozrodczego (620-1) i o reprodukcji netto4, gdy uwzględnia się takie zgony.

711

Wielkościami najczęściej używanymi przy badaniu reprodukcji ludności są współczynniki reprodukcji1 Oblicza się przeważnie współczynniki reprodukcji kobiet2. Współczynnik reprodukcji netto kobiet3 (por. 713), jest to przeciętna liczba żywych córek, jaką wydałaby na świat hipotetyczna grupa nowo urodzonych dziewcząt (118-2), podlegająca istniejącej w danym czasie płodności (631-8) i wy-mieralności (401-8) według wieku. Współczynnik reprodukcji brutto kobiet4 oblicza się w sposób analogiczny przy założeniu, że nie ma zgonów przed osiągnięciem górnej granicy wieku rozrodczego. Jest to więc wskaźnik płodności (por. 634-3), charakteryzujący jej znaczenie dla reprodukcji. Podobnie można obliczać współczynnik reprodukcji w linii męskiej5 lub współczynnik reprodukcji mężczyzn5, dające średnią liczbę urodzeń chłopców na nowo narodzonego chłopca generacji rodzicielskiej; proponowano także obliczanie współczynników reprodukcji dla obu płci łącznie6, Współczynniki reprodukcji dotyczą zazwyczaj pewnych okresów, czasami jednak oblicza się współczynniki reprodukcji dla generacji7 (153-5). Gdy nie ma dostatecznych danych dotyczących płodności według wieku, można próbować obliczać współczynnik reprodukcji netto za pośrednictwem wskaźnika odnowy8. Wskaźnik ten uzyskuje się obliczając stosunek liczby dzieci w danym wieku (zazwyczaj dzieci poniżej 1 roku albo dzieci w wieku 0-4 lat) do liczby kobiet w wieku rozrodczym wśród ludności badanej i wśród ludności zastojowej (703-6) i worząc iloraz tych stosunków.

712

Oblicza się również inne wskaźniki reprodukcji. Tak np. rozbija się czasem współczynnik reprodukcji netto na składnik małżeński1 i składnik pozamałżeński2. Oblicza się także współczynnik małżeńskiej reprodukcji netto3 dający liczbę małżeńskich urodzeń córek, jakie wydałaby na świat nowo urodzona dziewczyna, gdyby współczynniki zgonów, urodzeń, małżeństw i rozwiązywania małżeństw pozostały bez zmiany.

713

Współczynnik reprodukcji netto (711-3) i rzeczywista stopa przyrostu naturalnego (703-1) są ściśle z sobą powiązane. Współczynnik reprodukcji netto charakteryzuje przyrost ludności ustabilizowanej w ciągu długości trwania generacji1, czyli średniego odstępu czasu między kolejnymi generacjami1'. Długość generacji w linii żeńskiej równa się w przybliżeniu średniemu wiekowi matek2 w chwili urodzenia ich dzieci. Współczynniki reprodukcji (711-1) okresów dotyczą generacji hipotetycznych3 lub generacji fikcyjnych3, są to bowiem wskaźniki syntetyczne (por. 634-3), oparte na współczynnikach zaobserwowanych w różnych generacjach dla różnych grup wieku.

  • 2. Odstęp między kolejnymi generacjami w linii męskiej odpowiada przeciętnemu wiekowi ojców w chwili urodzenia ich dzieci.

* * *

retour à Strona główna | Przedmowa | Indeks
Rozdział | Wstęp | Pojęcia ogólne Indeks 1 | Opracowanie danych statystyki demograficznej indeks 2 | Rozmieszczenie i struktura ludności indeks 3 | Umieralność i chorobowość indeks 4 | Małżeństwa indeks 5 | Urodzenia indeks 6 | Ruch ludności i reprodukcja ludności indeks 7 | Migracje indeks 8 | Demografia ekonomiczna i społeczna indeks 9
Section | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 20 | 21 | 22 | 23 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 40 | 41 | 42 | 43 | 50 | 51 | 52 | 60 | 61 | 62 | 63 | 70 | 71 | 72 | 80 | 81 | 90 | 91 | 92 | 93